Asenkron motorlar bütün endüstriyel süreçler içinde en sık kullanılan elemanlardır. Endüstriyel sistemlerin ekonomik ve daha güvenli çalışabilmeleri için arızaların erken tespit edilmesi ve izole edilmesi çok önemlidir. Bu nedenle, endüstrinin birçok alanında kritik sistemlerde öngörülü bakım amaçlı olarak durum izleme çalışmaları yapılmaktadır. Durum izleme sayesinde elde edilen verilerin kullanılması ile aniden ve plansız olarak meydana gelen kesintiler önlenebilmektedir. Bu çalışmada, asenkron motorlarda stator sargısı yalıtım arızası göz önünde tutulmuş, stator yalıtımında arıza özellikleri suni olarak yaşlandırma işlemi uygulanarak oluşturulmuş ve veriler spektral analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Stator yalıtım arızasının temel spektral özellikleri 5 BG gücünde bir  asenkron  motora hızlandırılmış yaşlandırma uygulanması ile elde edilmiştir. Hedefe ulaşmak üzere, tek başına akım ve titreşim işaretlerine ait verilerle yapılan spektral analizlerle sargı yalıtım arıza tanısına ait belirgin sonuçlar elde edilememiştir. Stator akımı ve titreşim işaretlerinin arasındaki koherens yaklaşımı ile ise çift harmonik değerlerinde kuvvetlenmeler olduğu belirlenmiş ve bunların stator yalıtımı arızasının göstergesi olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. Bir motora ait akım ve titreşim verileri ile elde edilen çıkarımlar, aynı deneye tabi tutulan iki eşdeğer motora ait verilerle yapılan analizlerle de doğrulanmıştır. Moment bilgisinin stator akımı ve dolayısıyla magneto-motor kuvvet (mmk)  ile olan ilişkisine dayalı olarak titreşim işaretlerine yansıması dolayısıyla, akım-titreşim ilişkisinin daha belirleyici olacağı kararına varılmıştır. Bu çalışma, bu uygulamada 4. ve 16. harmonikler arasındaki çift harmoniklerin yalıtım arızasının en önemli imzası olduğunu göstermiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Asenkron motorlar, yaşlandırma işlemi, koherens, çift harmonikler, stator yalıtım arızası.