İTÜDERGİSİ/d, Cilt 8, Sayı 1 (2009)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Basketbolda oyuncu seçimi için sinirsel-bulanık karar destek sistemi

Serkan BALLI, Bahadır KARASULU, Aybars UĞUR, Serdar KORUKOĞLU

Özet


Karar Destek Sistemleri (KDS), bilgi sistemlerinin bir türü olup çok sayıda kritere sahip problemlerde etkin karar verme işlemini kolaylaştırmaktadır. Yapay Sinir Ağları (YSA), benzer özelliklerin sınıflandırılması yeteneğine sahiptir ve günümüzde KDS'de kriterler ve alternatifler arasındaki örüntünün belirlenmesinde kullanılmaktadır. Karar problemleri, belirsizlik içeren ve doğrusal olmayan  kriterler içerebilir. Bu tür belirsizlik içeren durumlarda doğrusal olmayan özelliklerin modellenmesi için bulanık yaklaşımlar kullanılır. Günlük hayatta “basketbolda en uygun oyuncuların seçimi” gibi karmaşık problemler mevcuttur. Basketbol oyununda oyuncuların değerlendirilmesi çok sayıda kritere göre yapılır ve tüm kriterler, fiziksel uygunluk ve gözlem kriterleri olarak iki gruba ayrılmaktadır. Yapılan bu çalışmada, fiziksel ölçümlerle sayısal olarak değerlendirilebilen kriterlerin ve sayısal olarak ölçülemeyen, gözlem yoluyla belirlenen dilsel kriterlerin nasıl bir arada değerlendirilebileceği üzerine basketbolda oyuncu seçimi için bir model olarak Yapay Sinir Ağları ve Bulanık Mantık bileşimi ile melez bir eşzamanlı Sinirsel-Bulanık Karar Destek Sistemi (SBKDS) geliştirilmiştir. Geliştirilen model, yedi-on dört yaş grubu on iki adet aday içerisinden on beş farklı kritere göre basketbola uygun ve yetenekli oyuncuların seçilmesi için uygulanmıştır. Kriter ağırlıklarının kullanılması ile önemli kriterlerin öne çıkması ve sonucun daha hassas olması sağlanılmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen sıralama, daha önce uzman kişiden alınan sıralama ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda uzman kişinin verdiği sonuçlar ve geliştirilen modelin verdiği sonuçlar arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüş ve geliştirilen yöntemin doğru ve tutarlı sonuçlar verdiği tespit edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Sinirsel-bulanık sistemler, karar destek sistemi, yapay sinir ağı, bulanık mantık, çok kriterli karar verme.

 


Tam Metin: PDF