İTÜDERGİSİ/d, Cilt 3, Sayı 2-3-4-5 (2004)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Uzay mekiği tırmanışı, deprem, ve füze fırlatılışından kaynaklanan TEC değişimlerinin GPS ile belirlenmesi

Mosab HAWAREY, Tevfik AYAN

Özet


Depremler ve uzay mekiği tırmanışları gibi değişik enerji kaynaklarının atmosferde sesaltı basınç dalgaları ürettiği bilinmektedir. Bu dalgalar iyonosfer elektron yoğunluğunda dalgalanmayla sonuçlanır. Yeryüzüne ulaşan Global Konum Belirleme Sistemi’nin (GPS) sinyalleri tüm iyonosferi geçer ve iyonosferdeki Toplam Elektron İçeriği’ni (TEC) belirlemek için kullanılabilir. TEC değişimleri ise enerji dalgalarını algılamada kullanılabilir. Bu çalışmada bir uzay mekiği tırmanışı sırasında bırakılan enerji algılanıp, sonra TEC değişiminin bir Algılama Modeli geliştirilmiş ve test edilmiştir. Her bir değişik enerji kaynağı için farklı bir Algılama Modeline ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. Kullanılan algoritmanın depremleri, uzay mekiği tırmanışlarını ve güçlü füze fırlatmalarını algılayabildiği gösterilmiştir. Füze fırlatma alanının konumunu belirleme konusunda deneyler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: GPS, toplam elektron içeriği, iyonosfer düzensiz değişiminin algılanması, füze fırlatılışı algılanması, 1999 İzmit depremi.


Tam Metin: PDF