İTÜDERGİSİ/d, Cilt 5, Sayı 3 (2006)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Avrupa hava kirleticilerinin Doğu Akdeniz bölgesine taşınımının modellenmesi

Muwaffaq FREİWAN, Selahattin İNCECİK

Özet


Avrupa hava kirleticilerinin Doğu Akdeniz bölgesine taşınımı 26 – 29 Ağustos episodik periyodunda incelenmiştir. 3 ve 2 boyutlu meteorolojik değişkenlerin ve hava sirkülasyonunun öngörüsünü yapmak için Mezo-ölçekli meteorolojik model, MM5 kullanılmıştır. Hava parsellerinin yörünge simülasyonları MM5/RIP ve HYSPLIT modelleriyle tahmin edilerek Avrupa’dan kaynaklanan 3 ana yörünge kaynağı sektörü bulunmuştur. PSO42- ve SO2 gibi türlerin derişimi, birikmesi ve taşınımının simülasyonunun tahmini  üç boyutlu Eulerian CAMx modeliyle yapılmıştır. Sülfatın Avrupa’dan Doğu Akdeniz bölgesine taşınması sırasında iki ana geçidi izlediği saptanmıştır. CAMx simülasyonlarının, HYSPLIT ve MM5/RIP modelleriyle üretilen  yörünge simülasyonlarıyla büyük bir uyum sağladığı görülmüştür. Türkiye’de ilk defa kullanılan bu modelleme sistemi yüksek bir performans göstermiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Uzun menzilli hava kirliliği taşınımı, geriye doğru yörüngeler, MM5, CAMx, HYSPLIT.


Tam Metin: PDF