İTÜDERGİSİ/d, Cilt 7, Sayı 1 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Türkiye'de demiryolu ağırlıklı kombine yük taşımacılığı olanaklarının araştırılması

Yaşar VİTOŞOĞLU, Güngör EVREN

Özet


Bu çalışmada, bir ağ modeli geliştirilerek Türkiye’de demiryolu ağırlıklı kombine yük taşımacılığı olanaklarının araştırılması amaçlanmıştır. Geliştirilen model, çeşitli mal gruplarından oluşan yüklerin karayolu ile demiryolunu içeren bir ağ üzerinde taşınmasının benzetimini gerçekleştirmektedir. Yolcu trafiğinin de aynı ağı kullandığı göz önünde tutularak yolcu taşımaları da modelde dikkate alınmaktadır. Modelde yük ve yolcu taşımacılığı için talep, bir matrisler kümesi ile tanımlanmaktadır. Bu yüzden iller arasında gerçekleştirilen yük ve yolcu taşımalarına ait matrisler elde edilmiş ve çoklu regresyon analizi kullanılarak yük ve yolcu taşımalarının ileriye dönük tahmininde kullanılabilecek çekim modeli tarzında denklemler geliştirilmiştir. Karayollarında gerçekleştirilen iller arası yük ve yolcu taşımalarına ait matrislerin belirlenmesi için eksenler bazında verilen araç sayılarından O-D matrisleri oluşturabilen ve Bell tarafından geliştirilen modelden yararlanılmıştır. Demiryolu yük ve yolcu matrislerinin belirlenmesi için TCDD tarafından sağlanan yük taşımalarına ilişkin veriler ile ekspres ve bölgesel yolcu trenleri cetvelleri kullanılmıştır. Karayolu, otoyolu, bağlantı yolları, demiryolu, transfer ve merkez bağlantılarından oluşan bütünleşik ulaştırma ağı ile sadece merkez, karayolu, otoyolu ve bağlantı yollarından oluşan karayolu ağları ve yine sadece merkez ve demiryolu bağlantılarından oluşan demiryolu ağı üzerine yük grupları ve yolcular için elde edilen O-D matrislerinin atamaları gerçekleştirilmiştir. Bu atamalardan sonra hangi demiryolu bağlantılarında sıkışıklık oluşacağı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Türkiye’de kombine yük taşımacılığının yaygınlaşması için neler yapılması gerektiği tartışılmıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Ağ analizi, matris tahmini, çekim modelleri, kombine taşımacılık.


Tam Metin: PDF