İTÜDERGİSİ/d, Cilt 7, Sayı 3 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin geometrik doğruluk yönünden incelenmesi

Veysel Okan ATAK, M. Orhan ALTAN

Özet


Yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin son yıllarda eriştiği üstün kalite düzeyi, bu verilerin ortofoto görüntüler ve farklı haritacılık üretimleri konusunda iyi bir veri kaynağı olabileceğini kanıtlamıştır. Ancak günümüzde halen, yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin büyük ölçekli harita üretim çalışmalarında kullanılabilmesine ilişkin tartışmalar sürmektedir. Bu nedenle, yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin geometrik doğruluk yönünden incelenmesi amacıyla, 10 km x 10 km boyutlarında bir alana ve 440 m yükseklik farkına sahip olan Ankara yakınlarındaki Gölbaşı bölgesinde bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma için 12 adet Yer Kontrol Noktası (YKN) tespit edilmiş ve görüntü alımından önce bu noktalar işaretlenmiştir. Daha sonra stereo Ikonos (4 Ağustos 2002 tarihli) ve mono Quickbird görüntüleri ile 1/16000 ölçekli stereo hava fotoğrafları (29 Ağustos 2002 tarihli)  temin edilmiştir. Geometrik doğruluk çalışması için öncelikle fotogrametrik ve kartografik yöntemler ile Ikonos uydu görüntülerinden Sayısal Yükseklik Modelleri (SYM) elde edilmiş ve farklı sayı ve dağılımda bulunan YKN kullanılarak değişik özelliklere sahip ortofotolar üretilmiştir. Arazide belirgin olarak tespit edilebilen 27 adet bağımsız kontrol noktası (test noktası) seçilmiş ve bunların koordinatları GPS ile arazide ölçülmüştür. Bağımsız kontrol noktalarının GPS koordinatları, aynı noktaların tüm ortofoto görüntüler üzerinde okunan koordinatları ile karşılaştırılmış ve aradaki farklar belirlenmiştir. Geometrik doğruluk araştırmaları sonucunda yapılan değerlendirmeler, yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin orta/büyük ölçekli (1/6000–1/10000) harita üretim çalışmalarında kullanılabileceğini göstermektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Yüksek çözünürlük, ortofoto, kontrol noktası, Sayısal Yükseklik Modeli (SYM).


Tam Metin: PDF