Geoit, ağırlık potansiyelinin sabit olduğu ortalama deniz yüzeyine yakın bir yüzeydir. GPS ile bulunan enlem ve boylam değerleri doğrudan kullanılmakta ancak elipsoidal yükseklik (h) değerlerinin ortometrik yüksekliğe (H) dönüştürülmesi gerekmektedir. Dönüşüm için yeterli doğrulukta geoit yüksekliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Geoit yükseklikleri belirleme teknikleri içerisinde en yaygın kullanılanı GPS/Nivelman tekniğidir. BÖHHBÜY dönüşüm için yerel GPS/Nivelman geoidi kullanılmasını öngörmektedir. Bu çalışmada, İstanbul Metropoliten alanlarında GPS/Nivelman yöntemi ile geoit belirlemek için deterministik ve Kriging enterpolasyon yöntemleri karşılaştırılarak, Kriging yönteminin geoit yüzeyi modellemesinde kullanılabilirliğinin araştırılması yapılmıştır. Uygulamada, ArcGIS 8.3 Geostatstical Analyst yazılımı kullanılmıştır. Dayanak nokta yoğunluğunun geoit hesabına etkisini araştırmak için İstanbul’ da 50 (~ 100 km²’ye bir nokta), 200 (~ 25 km²’ye bir nokta), 393(~ 13 km²’ye bir nokta) ve 434 (~ 12 km²’ye bir nokta) noktalı geoit yüzeyleri oluşturulmuştur. Test için 50 nokta seçilmiş ve bu noktaların deterministik ve geoistatistik enterpolasyonla N_HESAP değerleri hesaplanmıştır. N_{HESAP-ÖLÇÜ} fark değerlerinden, farkların maksimum, minimum ve ortalama değerleri ile karesel ortalama hatalar karşılaştırılarak en uygun yüzeyi veren yöntem seçimi yapılmıştır. Çalışmalar sonunda, Kriging yöntemi ile geoit belirleme sonuçlarının deterministik yöntemlerden daha presizyonlu olduğu, Ordinary Kriging yönteminin Simple Kriging yönteminden bulunan sonuçlardan daha presizyonlu olduğu saptanmıştır. Multiquadratik yöntemle bulunan sonuçların Kriging yöntemlerinden bulunan sonuçlara çok yakın olduğu ve multiquadratik yöntemin en iyi sonucu veren deterministik yöntem olduğu, presizyonu arttırmak için nokta yoğunluğunu arttırmaktan çok veri kalitesini arttırmak gerektiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Geoistatistik, deterministik, enterpolasyon, geoit.