İTÜDERGİSİ/d, Cilt 7, Sayı 5 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Samsun-Çarşamba mavi kilinin sıkışma davranışına örselenmenin etkisi

Gökhan ÇEVİKBİLEN, Ahmet SAĞLAMER

Özet


Zeminlerin ek bir yüke maruz kaldıklarında sergileyecekleri zamana bağlı sıkışma davranışının önceden belirlenmesi geoteknik mühendisliği açısından büyük önem taşımaktadır. Yumuşak kil zeminler üzerinde inşa edilecek yapının ömrüne bağlı olarak mühendisin, toplam oturma hesabına birincil konsolidasyonun yanı sıra ikincil ve üçüncül sıkışma miktarlarını da katması gerekebilmektedir. Üçüncül sıkışmalar, her kil zemin türünde görülmemekle birlikte, özellikle organik zeminlerde büyük mertebelere ulaşabilmektedir. Bu çalışmada, üçüncül sıkışma davranışı sergileyen Samsun-Çarşamba Mavi Kili ile çalışılmıştır. Dane çatısının örselenmesinin üçüncül sıkışmalar üzerindeki etkisi araştırılmıştır.  Bu kapsamda örselenmemiş ve yoğrulmuş kil numuneleri üzerinde klasik konsolidasyon deneyleri ve 7 adet uzun süreli konsolidasyon deneyi yapılmıştır. Deneyler sonucunda; örselenmenin birincil konsolidasyonun tamamlanma tp süresini uzattığı, cv katsayısını düşürdüğü, s¢p önkonsolidasyon basıncını azaltarak belirsizleştirdiği, tekrar sıkışma indisini Cr artırdığı, sıkışma indisini Cc azalttığı belirlenmiştir. Ayrıca, örselenmeyle örselenmemiş numunelerde belirlenen ikincil sıkışmanın tamamlanma süresinin ts kısaldığı, ikincil sıkışma katsayısı Ca değerinin %30 oranında arttığı, Ca/Cc oranının etkilenmediği görülmüştür. Örselenmenin üçüncül sıkışma katsayısını Caet düşük gerilmelerde 4.5 kat artırdığı, gerilmenin artmasıyla bu artışın kaybolduğu bulunmuştur. Uzun süreli konsolidasyon deneylerinde, ikincil ve üçüncül sıkışmalar sırasında örselenmemiş ve yoğrulmuş numunelerin sıkışma eğrilerinde Samsun Çarşamba Mavi Kilinde yaşlanma, yıkanma veya çimentolanma yönünde herhangi bir bulguya rastlanmamıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Konsolidasyon, ikincil sıkışma, örselenme.

 


Tam Metin: PDF