İTÜDERGİSİ/d, Cilt 9, Sayı 6 (2010)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Sürtünme sönümlü elemanlı betonarme sistemlerin sismik performansı

Semra ŞİRİN, Hasan BODUROĞLU

Özet


Bu çalışmada tek serbest dereceli betonarme sistemlerde hemen kullanım performans seviyesi için sürtünmeli sönüm elemanının rijitliği ve kayma yer değiştirme değerlerinin seçilmesine yönelik yapılan doğrusal olmayan dinamik analizlerin sonuçları sunulmuştur. Farklı betonarme sistem ve sönümleyici elemanların oluşturduğu 360 sistem için maksimum yer değiştirme ve taban kesme kuvveti performans kıstası olarak seçilmiştir. Mevcut betonarme sistemlerde iki farklı akma dayanım ve 0.1 sn-0.9 sn aralığında 9 farklı periyot değeri kullanılmıştır. Sönüm elemanlarında kullanılan dört farklı rijitlik ve beş farklı kayma yer değiştirme değerleri mevcut sistemin rijitlik ve akma yer değiştirme değerlerinin oranları olarak belirlenmiştir. Gevşek ve sıkı zemin profili için faya en fazla 15 km mesafedeki deprem kayıtları kullanılarak oluşan 14400 adet doğrusal olmayan dinamik analizin yapılması için algoritma geliştirilmiştir. Elde edilen sonuçlardan zemin koşuluna bağlı olarak betonarme sistemin özelliğine göre uygun sürtünmeli sönüm elemanının rijitliği ve kayma yer değiştirme değerleri performans kıstası temel alınarak belirlenmiştir. Optimum sürtünmeli sönüm elemanlarının özellikleri karşılaştırıldığında, aynı kayma yük seviyesinde sönüm elemanının rijitliğinin büyük olmasının yer değiştirme talebinde daha büyük azalmaya sebep olduğu gözlemlenmiştir. Akma dayanımı düşük mevcut betonarme sistemler, daha yüksek seviyede kayma yer değiştirme değerine sahip sürtünme sönümlü elemanla birlikte performans kıstaslarını karşılayabilmiştir. Periyodu 0.5 sn’den büyük olan mevcut betonarme sistemler için, kayma yük seviyesi, sıkı zemin profili için azalırken gevşek zemin profili için aynı kalmaktadır.

 

Anahtar Kelimeler: Enerji sönümleyici, doğrusal olmayan dinamik analiz, performans seviyesi.


Tam Metin: PDF