İTÜDERGİSİ/d, Cilt 9, Sayı 6 (2010)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Tıkanıklık fiyatlandırmasının İstanbul için uygunluğunun araştırılması: Eminönü fiyatlandırma modeli

Hüseyin Onur TEZCAN, Nadir YAYLA

Özet


Trafik tıkanıklığı modern kent yaşantısının önemli sorunlarından biridir. Özellikle büyük metropollerde, önemli ulaştırma yatırımları yapılarak bu soruna çözüm bulunmaya çalışılmaktadır. Trafik tıkanıklığı sorunun çözümünde yatırımlar kadar etkili olan uygulamalar arasında, ulaşım talebinin parasal veya parasal olmayan yöntemlerle sınırlanması da yer almaktadır. Bu yöntemlerin en önemlilerinden birisi tıkanıklık fiyatlandırmasıdır. Bu uygulama, Londra ve Stockholm kentlerindeki başarılı örnekler ile beraber son yıllarda dünyadaki popülaritesini arttırmaktadır. Tıkanıklık fiyatlandırması, ciddi trafik tıkanıklığı sorunları yaşanan İstanbul için de uygun bir yöntem olmasına rağmen, yoğun nüfus ve plansız yapılaşmanın sonucu olarak ortaya çıkan karmaşık ulaşım ağının, uygulanabilirlik açısından çeşitli güçlükler yaratması söz konusudur. Bu çalışmada, tıkanıklık fiyatlandırmasının İstanbul’da uygulanabilirliğinin araştırılması amacıyla, eski Eminönü ilçesinde gerçekleştirilecek bir kordon fiyatlandırması uygulaması için bir fiyatlandırma modeli geliştirilmiştir. Eminönü, ev sahipliği yaptığı tarihi ve kültürel varlıklar ile kentin önemli bölgelerinden biridir. Bölgenin küçük yüzölçümü ve düşük yerleşik nüfusuna karşılık sürekli ziyaret edilen bir yer olması, bölgede ciddi trafik tıkanıklığı ve otopark sıkıntıları ortaya çıkarmaktadır. Fiyatlandırma modeli, sosyal optimumunu sağlamak için uygulanan optimum fiyatın yanı sıra, farklı fiyatlar için de değerlendirmeler yapmaya olanak veren bir modeldir. Modelden elde edilen sonuçlar, iyi planlanmış bir fiyatlandırma uygulaması ile yalnızca trafik tıkanıklığı sorununa çözüm üretilmeyeceği, ciddi düzeyde ilave maddi kaynak da yaratılacağını ortaya koymaktadır.

 

Anahtar Kelimeler: Trafik tıkanıklığı, talep yönetimi, tıkanıklık fiyatlandırması.


Tam Metin: PDF