Bu çalışmada, uluslararası düzeyde katı atık yönetiminde ne tip ekonomik araç ve/veya araçların kullanıldığı incelenmiş ve Türkiye’de kullanılabilecek en uygun ekonomik araçların belirlenmesi konusunda öneriler geliştirilmiştir. Bu amaçla, öncelikle yurtiçi ve yurtdışındaki mevcut durum incelenerek, halen kullanılan çevre yönetimi araçları belirlenmiştir. Hâlihazırda Türkiye’de uygulanan sistemin etkinliği değerlendirilmiştir. Söz konusu araştırmalar sırasında geçerli mevzuatın ve yönetim sisteminin durumu göz önünde bulundurulmuştur. Türkiye’deki önemli çevre sorunlarından biri katı atıkların yönetiminde yaşanan eksikliklerdir. Katı atıklar konusunda Türkiye’de halen uygulanan Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV) hem katı atıkların uzaklaştırma maliyetini karşılamamakta hem de atık miktarının azaltılması konusunda bir teşvik sağlamamaktadır. Bunun nedeni verginin, katı atık emisyon miktarı ile atık bertarafının marjinal maliyeti arasında teşvik edici bir ilişkinin olmadığı bir biçimde düzenlenmesidir. Mükellefleri daha az atık üretmeye zorlayacak veya teşvik edecek herhangi bir mali mekanizma yoktur. ÇTV tahsilatı tüketilen su miktarı (m³) başına yapılmaktadır ve bu da üretilen katı atık miktarıyla ilişkilendirilmediğinden hem atık bertaraf maliyetini karşılamamakta hem de çevre sorunlarını arttırmaktadır. Katı atıklarla ilgili mevcut ve olası sorunların çözümünde ÇTV ile finansman olanakları ve yapılabilirliği irdelenmiş, dışsallıkların da göz önünde bulundurulduğu vergilendirme sistemlerinin uygulanması durumunda elde edilecek avantaj ve dezavantajlar ortaya konulmuştur. Sonuç olarak ÇTV’nin zaman içinde kaldırılarak, üretilen atık bedeline göre ücret alınmasına yönelik bir sistemin oluşturulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Katı atık yönetimi, ekonomik araçlar, çevre vergileri, Çevre Temizlik Vergisi, dışsallık.