İTÜDERGİSİ/d, Cilt 9, Sayı 3 (2010)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Anyonik polielektrolitlerin kaolen üzerindeki adsorplanma mekanizması

Mustafa Salih EYGİ, Gündüz ATEŞOK

Özet


Polielektrolitlerin, önemli bir endüstriyel hammadde olan kaolen mineralinin elektrokinetik özellikleri üzerindeki etkisi ve bu mineral üzerindeki adsorplanma mekanizmasının bilinmesi, başta seramik ve kâğıt yapımı olmak üzere, bu mineralin kullanıldığı birçok endüstriyel alan için büyük önem arz etmektedir. Bu çerçevede, çalışmalarda kullanılmak üzere 3’ü yerli ve 3’ü de ithal olmak üzere toplamda 6 farklı bölgeden değişik özellikte kaolen numuneleri temin edilmiş ve bunlar üzerinde anyonik karakterli 3 farklı polielektrolit (anyonik polilektrolit) kullanılarak elektrokinetik ve adsorpsiyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Elektrokinetik çalışmalarda, kaolenlerin pH’ya, polielektrolit türü ve konsantrasyonuna bağlı olarak zeta potansiyel ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan ölçümler sonucunda hiçbir kaolen numunesinde, gerek pH’ya ve gerekse de polielektrolit türü ve konsantrasyonuna bağlı olarak sıfır yük noktası tespit edilememiştir. Numunelerin zeta potansiyeli, ölçüm yapılan tüm pH değerlerinde ve polielektrolit konsantrasyonlarında sıfırdan küçük olup, ortam pH’sı ve ortamdaki polielektrolit konsantrasyonu arttıkça zeta potansiyel değerlerinin de mutlak değerce artış gösterdiği saptanmıştır. Adsorpsiyon çalışmalarında ise polilektrolitlerin kaolen alümina sitelerine sterik olarak adsorplandığı ancak adsorplanma miktarlarının kaolen pH’sı, özgül yüzey alanı ve boyut özelliklerine göre farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. En yüksek polilektrolit adsorpsiyonu yoğunluğu, özgül yüzey alanı en büyük ve pH’sı en düşük olan kaolende, en düşük polielektrolit adsorpsiyonu yoğunluğu ise özgül yüzey alanı en küçük ve pH’sı en büyük olan kaolende gerçekleşmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Polielektrolit, kaolen, zeta potansiyel, adsorpsiyon.


Tam Metin: PDF