İTÜDERGİSİ/d, Cilt 2, Sayı 3 (2003)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Nehirlerdeki askı maddesi miktarının bulanık mantık ile modellenmesi

Özgür KİŞİ, M. Emin KARAHAN, Zekai ŞEN

Özet


Nehirlerdeki askı malzemesi miktarının doğru tahmini; kirliliğin belirlenmesi, akarsu taşımacılığı, baraj ömrünün tespiti, hidroelektrik teçhizatlarının emniyeti, balıkların yaşamını sürdürmesi, nehrin estetiğinin korunması vb. konularda çok önemlidir. Bu amaçla kullanılan katı madde anahtar eğrileri, çoğu tahminlerde iyi sonuçlar vermemelerine rağmen yaygın bir kullanım alanına sahiptirler. Bu çalışmada nehir enkesitindeki askı maddesi miktarının belirlenmesi için katı madde anahtar eğrilerine göre çok daha iyi bir alternatif olarak bulanık mantığa dayalı modeller geliştirilmiştir.Geliştirilen bulanık modeller USGS (United States Geological Survey) tarafından işletilen iki istasyonun günlük gerçek zaman debi ve askı malzemesi konsantrasyonu verilerine uygulanmış ve katı madde anahtar eğrileri ile karşılaştırılmıştır.Sonuçta bulanık modellerin, askı malzemesini modellemede katı madde anahtar eğrilerine göre daha iyi sonuçlar verdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Askı malzemesi konsantrasyonu, bulanık mantık, diferansiyel evolüsyon, katı madde anahtar eğrisi, modelleme.


Tam Metin: PDF