Arazi yüzeyi iklim modellerinin anahtar elemanlarından olup, yüzeydeki enerjinin hissedilebilir ve gizli ısı olarak, yüzeydeki mevcut suyun ise buharlaşma ve akış olarak bölüşülmesini kontrol etmektedir. Ayrıca, arazi yüzeyinin pürüzlülüğü ve yüzeyin cinsine bağlı olarak ısı kapasitesi ve momentum tutulma miktarı değişmektedir. Bu nedenle arazi yüzeyinin doğru ve güvenilir bir şekilde ifade edilmesi iklim çalışmaları için önemlidir. Bölgesel iklim modellerinin çoğunda, global olarak hazırlanmış olan Global Land Cover Characteristics (GLCC) arazi örtüsü verisi kullanılmaktadır. Bu çalışmada, endüstrileşme ve nüfus artışı sonucunda özellikle 1980'li yıllardan sonra arazi örtüsü değişiminin meydana geldiği Marmara Bölgesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, 2001-2005 tarihleri arasında elde edilen Landsat7 ETM+ görüntüleri radyometrik ve atmosferik olarak düzeltilerek atmosferik parçacıklardan kaynaklanan bozulma etkileri ve sistematik hatalar elemine edilmiştir. Geometrik distorsiyonları elemine etmek, piksel bağıl konum hatalarını düzeltmek ve görüntüleri ortak bir koordinat sisteminde tanımlayabilmek amacıyla her bir görüntü geometrik olarak düzeltilmiştir. Görüntüler farklı yöntemler kullanılarak sınıflandırılmış ve çalışma bölgesi için arazi örtüsü haritası oluşturulmuştur. Oluşturulan arazi örtüsü haritası, GLCC verisi ile kıyaslanarak bu verinin Marmara Bölgesi için doğruluğu araştırılmış ve verideki eksiklikler belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda GLCC veri setinin güncel olmadığı ve Marmara Bölgesinin önemli bir kesimini doğru temsil etmediği tespit edilmiştir. Bölgesel iklim modelleme çalışmaları için, bu veriye alternatif olarak daha doğru ve güncel olan Landsat ETM+ görüntülerinden üretilmiş arazi örtüsü verisinin kullanılabileceği gösterilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Arazi örtüsü, arazi yüzeyi, bölgesel iklim modelleme, uzaktan algılama, Landsat7 ETM+.