İstanbul, Zemin Mekaniği’nin bilimsel bir disiplin olarak kurulduğu yerdir. Hikaye, Karl Terzaghi’nin İstanbul Teknik Üniversitesi’nde, o zamanki adı ile Yüksek Mühendis Mektebi’nde 1916 yılında görev alması ile başlamaktadır. Terzaghi’nin 1918’e kadar Yüksek Mühendis Mektebi’nde, daha sonra 1922’ye kadar Robert College’de çalıştığı yıllarda, yapmış olduğu deneyler, geliştirmiş olduğu kavramlar inşaat mühendisliğinde yeni ufuklar açmıştır. Ortaya attığı “efektif gerilme” kavramı, zemin davranışı ile ilgili o zamana kadar karanlıkta kalan bir çok konunun anlaşılmasını sağladığı gibi yeni araştırmaları teşvik etmiş, yeni bulgulara yol açmıştır. Türkiye’de zemin mekaniğinin inşaat mühendisliğinin bir dalı olarak yerleşmesi ve gelişmesi, daha sonraki yıllarda, Ahmet Hamdi Peynircioğlu’nun çalışmaları ve uzak görüşlülüğü sayesinde gerçekleşmiştir. A. H. Peynircioğlu, Türkiye’de ilk kez, “zemin mekaniği ve temel inşaatı” bilim dalını ve kürsüsünü kurdu, birçok öğrenci yetiştirdi. Şimdi kendi adını taşıyan İTÜ Zemin Mekaniği Laboratuvarı’nı kurdu. İnşaat mühendisi olarak çeşitli zemin koşullarında zarif, ders niteliğinde çözümler meydana getirdi. Yurdumuzda yapılan çalışmaların duyurulması ve uluslararası toplantılara sunulması amacıyla 1947 yılında “İTÜ Zemin Mekaniği Araştırma Kurumu”nu kurdu, gelişen üniversiteler ortamını da dikkate alarak, 1974’te “Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği Türk Milli Komitesi”nin kurulmasını sağladı. Bugün, üniversitelerde ve araştırma kurumlarındada görev alan, projelerde sorumluluk yüklenen birçok geoteknik mühendisi, Ahmet Hamdi Peynircioğlu’nun araştırıcı, öğretim üyesi ve insan olarak verdiği örneği hatırlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Zemin mekanği, geoteknik mühendisliği, İstanbul Teknik Üniversitesi, Robert College.