Bu çalışmada, Türkçe belgelerin otomatik olarak işlenmesi ve bu belgelerden bilgi çıkarımı için ontoloji tabanlı bilgi çıkarımı ve belge yapı analizi teknikleri bir arada kullanılmıştır. Geleneksel bilgi çıkarımı sistemleri giriş metnini sıralı kelimeler olarak ele almakta iken, önerilen mimari belge yapı şablonlarının ve belge modellerinin sağladığı bilgilerden faydalanmaktadır. Bu özelliklere ek olarak, belgenin doğruluğunu sınamak için, belgede yer alan varlıklar arasındaki ilişkiler sınanmakta ve çıkarımı yapılmış varlıklar ile gerçek veriler karşılaştırılmaktadır. (Örnek: Müşteri veritabanı). Önerilen yaklaşım, Türkçe için biçimbirimsel analiz modülü, belge yapı analiz modülü ve çıkarım ontolojisi içermektedir. Yüksek miktarda dilbilimsel şablona dayalı çalışan bilgi çıkarım sistemlerinin aksine, çıkarım ontolojisi kullanılarak bilgi çıkarımı için sadece alan kavramı tanımları yeterli olmaktadır. Türkçe’de öğeler cümlenin anlamını bozmadan serbestçe yer değiştirebilmektedir. Bu nedenle kullanılan ontoloji tabanlı ayrıştırıcı ile çıkarımı yapılması istenilen varlıkların cümle içindeki pozisyonundan bağımsız olarak bulunması hedeflenmiştir. Test belgeleri yazılı bankacılık talimatlarını, sık uçanlar e-postlarını ve öğrenci dilekçelerini içermektedir. Bu belgeler serbest metin, tablolu, listeli ve maddesel yapıda veriler içermektedir. Deneysel sonuçlar önerilen mimarinin kısıtlı belge alanları için, belge modeli tanıma, varlıkların ve alan eylemlerinin çıkarımı konularında yüksek başarı elde ettiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: Ontoloji tabanlı bilgi çıkarımı, belge yapı analizi, varlık tanıma, doğal dil anlama.