Bu çalışmada, yapı elemanlarının dinamik yük deneylerinde yer değiştirmelerin izlenmesinde kullanılmak üzere videogrametrik bir sistem tasarımı yapılmıştır. Sistem, yazılım ve donanım olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır. Borland C++ builder programlama dili kullanılarak geliştirilen yazılımda, video kameralardan görüntü alma, hedef görüntülerin resim koordinatlarını piksel altı doğrulukta ölçme, görüntü eşleme ve ek parametrelerle demet dengelemesi gibi birçok fonksiyon sunulmuştur. Sistemin donanım bileşeni ise, üç adet Basler A302fc video kamera, PCI IEEE 1394 arabirim kartı, bağlantı kabloları ve kalibrasyon cismini içermektedir. Sistemin ölçme prensibi kısaca, kamera parametre ve konum bilgilerinin belirlendiği sistem kalibrasyonu ve sonra tanımlanan zaman aralıklarında ya da yükleme sonrası, sabit kamera konumlarından yapı elemanı üzerindeki ilgili noktaların üç boyutlu koordinatlarının uzaysal ileriden kestirme dengelemesiyle hesaplanması ilkesine dayanır. Görüntülerin elde edilmesinden yapı elemanı üzerindeki işaretli noktaların 3 boyutlu koordinatlarının hesaplanmasına kadar bütün işlem adımları gerçek zamana yakın biçimde sistem içerisinde çözülebilmektedir. Test edilmesi amacıyla sistem, zemin numunelerinin serbest basınç deneylerinde kullanılmış ve ölçme sonuçları, deney aletinden okunan ölçme değerleriyle karşılaştırılmıştır. Geliştirilen sistemle gerçekleştirilen fotogrametrik değerlendirmelerde, her bir deney için resim koordinat düzeltmelerinin karesel ortalama hata değerleri, 0.02 pikselle 0.05 piksel aralığında elde edilmiştir. Cisim koordinatlarının ortalama prezisyonu ise X ve Z doğrultularında 16 μm, Y doğrultusunda, 62 μm olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Videogrametrik sistem, yer değiştirme ölçmeleri, görüntü eşleme, kalibrasyon.