Doğu Marmara Bölgesi’nde Kuzey Anadolu Fayı (KAF), Bolu’dan batıya doğru çatallanarak kollara ayrılır ve farklı ana morfotektonik üniteleri sınırlar. Bu üniteler; Kocaeli penepleni, Çamdağ-Akçakoca yükselimi, Adapazarı-Karasu koridoru, Armutlu yarımadasında yer alan Samanlı Dağları ve doğusundaki Almacık dağından oluşan Armutlu-Almacık yükselimi ile KAF zonudur. İzmit-Sapanca Gölü arasında KAF bir oluk morfolojisini takip eder ve kuzeyde ve güneyde iki farklı özellikte morfolojik alanı birbirinden ayırır. Kocaeli penepleni olarak anılan kuzey kesim oldukça yumuşak bir topografya sunar ve ortalama yüksekliği 250-300 m civarındadır. Güney kesimde ise, Samanlı Dağları, kuzeye göre oldukça yüksek bir topografya izlenir ve bu kesimdeki en yüksek nokta olan Kel Tepe 1602 m yüksekliğindedir. İzmit Körfezi ile Sapanca Gölü arasında kalan bölgede, 1999 İzmit depremi yüzey kırığı yaklaşık doğu batı yönde izlenen bu oluk morfolojisini takip etmiştir. Yüzey kırığı boyunca izlenen uzamış sırt, ötelenmiş dere ve tepeler, fay gölcükleri ve çöküntü alanları faylanmanın bir süredir bu güzergâhı takip ettiğini göstermektedir. Güncel GPS gözlemlerinden elde edilen kayma hızı değerlerine göre bu yapılar, İzmit-Sapanca Gölü segmenti üzerinde en az 20.000 yıldır KAF tarafından takip edilmiş olmalıdır. Segmentin doğu kesiminde eski deprem belirleme amacıyla açılan hendekte izlenen stratigrafik ve yapısal ilişkilerin değerlendirilmesi sonucunda 1999 İzmit depremi öncesi üç eski deprem seviyesi gözlenmiştir. Gözlenen eski deprem seviyeleri, tarihsel depremlerden M.S.120, 15 Ağustos 554 ve 26 Ekim 989 depremleri ile deneştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kuzey Anadolu Fayı, 1999 İzmit depremi, paleosismoloji, fay morfolojisi, İzmit-Sapanca Gölü segmenti.