İTÜDERGİSİ/a, Cilt 7, Sayı 2 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Sürdürülebilir kentsel gelişmeye sosyokültürel bir yaklaşım: Bursa örneği

Arzu ÇAHANTİMUR, Hülya TURGUT YILDIZ

Özet


Son yıllarda dünyada ve Türkiye’de yaşanmakta olan sosyal, ekonomik, teknolojik gelişmeler nedeni ile başlayan küreselleşme süreci beraberinde hızlı bir kentsel değişim ve dönüşüm sürecini de getirmiştir. Yaşanan süreçlerin olumlu getirileri bulunmakla birlikte, uygulanan politikalar plansız, alt yapısız ve sağlıksız kentsel çevreler içeren kimliksiz kentlerin gelişmesine neden olmakta ve dolayısıyla insanların ihtiyaçlarının karşılanmasında çok yetersiz kalınmaktadır. Bu olumsuz gelişmelerin farkına varılmasıyla “sürdürülebilirlik“  kavramı ortaya atılmış ve sağlanmasının yolları araştırılmaya başlanmıştır. Değişen yaşam şekli ile doğal kaynaklar arasındaki olumsuz etkileşimin sürdürülebilirlik için büyük bir tehdit olduğu düşünüldüğü için çalışmalar problemin fiziksel boyutu üzerinde odaklanmıştır. Oysaki genellikle ihmal edilen sürdürülebilirliğin sosyokültürel boyutu, sosyal, kültürel ve ekonomik organizasyonda yapılacak temel değişikliklerin ekolojik anlamdaki sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için önemli bir gereklilik olduğunu ifade etmektedir. Sürdürülebilirlik konusuna büyük ölçüde fiziksel boyutlarıyla yaklaşılıp sosyokültürel boyutlarının ihmal edilmesinin yarattığı önemli eksiklik çalışmanın problemi olarak belirlenmiştir. Bu makalede sürdürülebilirlik; sürdürülebilir kentsel gelişme bağlamında ele alınarak, kentsel çevrenin oluşumu ve yaşanmasında önemli rolü olan konut alanlarında, sosyokültürel bir bakış açısıyla irdelenmiştir. Öncelikle, irdelenecek kavramlar bütüncül bir yaklaşımla belirlenerek kavramsal çerçeve geliştirilmiş ve “sürdürülebilir kentsel gelişme-kültür-konut alanları” etkileşim sistemini ifade eden kavramsal çerçeve bileşenleri arasındaki etkileşim dönüşümsel yaklaşımla irdelenmiştir. Daha sonra, konut alanlarında sürdürülebilir kentsel gelişmenin sağlanabilmesinde etkileşim sisteminden nasıl yararlanılabileceğini belirlemek amacıyla bir model geliştirilmiştir. Model, senaryo yazımı yöntemi ve geri beslemeli tahmin tekniği kullanılarak, Bursa kenti için geliştirilmiş ve örnek inceleme alanı olarak seçilen geleneksel bir konut alanında uygulanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir kentsel gelişme, kültür, sürdürülebilirlik kültürü, konut alanları.

 


Tam Metin: PDF