Bu çalışmada halk arasında kereviz olarak bilinen, Apium graveolens Linn. (Apiaceae) tohumlarından elde edilen uçucu yağın kimyasal bileşiminin ve in vitro antioksidan aktivitesinin saptanması amaçlanmıştır. Kereviz tohumundan elde edilen uçucu yağın kimyasal bileşimi GC-MS analiziyle saptanmış ve uçucu yağın % 96.54’üne karşılık gelen 19 bileşen belirlenmiştir. Uçucu yağın ilk dört ana bileşeni d-limonen (87.10%), α-terpinolen (2.87%), 2-α-pinen (1.55%) ve p-simen (1.19%) olarak gözlenmiştir. Uçucu yağın antioksidan özelliği, reaktif oksijen türlerinden (ROT) olan hidroksil (·OH) ve süperoksit (O₂^.-) radikalleri ile, hidrojen peroksit (H₂O₂) ve kararlı serbest radikal olan 2,2-difenil-1-pikrilhidrazil (DPPH)’i inhibisyon özellikleri çalışılarak incelenmiştir. Elde edilen veriler, uçucu yağın antioksidan özelliğiyle bağlantılı olan toplam flavonoid, toplam fenol ve toplam antioksidan çalışmalarıyla desteklenmiştir. Deneylerde standart olarak bütillenmiş hidroksi toluen (BHT), kurkumin ve askorbik asit kullanılmıştır. Kereviz tohumundan elde edilen uçucu yağın, Fe⁺³-askorbat-EDTA–H₂O₂ sistemi ile oluşturulan hidroksil radikalini (^.OH), ksantin-ksantin oksidaz sistemi ile oluşturulan süperoksit radikalini (O₂^.-) ve kararlı bir radikal olan DPPH’ı süpürme aktivitesinin pozitif kontrollerden daha iyi olduğu gözlenmiştir. Uçucu yağın, hidrojen peroksidi süpürme aktivitesi göz ününe alındığında ise; uçucu yağın, kurkumin ve BHT’den daha düşük, askorbik asitle benzer süpürme aktivitesine sahip olduğu saptanmıştır. Elde edilen verilere dayanılarak, kereviz tohumu uçucu yağının radikalleri temizleyerek in vitro antioksidan aktiviteye sahip olduğu ve doğal bir antioksidan kaynak olabileceği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Apium graveolens Linn. (Apiaceae), kereviz, serbest radikal, uçucu yağ, antioksidan, GC-MS.