II. Andronikos dönemi (1282-1328), Bizans İmparatorluğu tarihinde manastır hayatında altın çağın yaşandığı zaman aralığı olması açısından önem taşımaktadır. Ancak bunun yanında philanthropia olarak adlandırılan insan sevgisinin ve manastırların bu konudaki rolünün azaldığının görülmesi açısından dikkat çekicidir. Araştırmanın birincil kaynağını manastır yaptıranların (ktetor) hazırladıkları typikonlar (manastırın yazılı kuralları) oluşturmaktadır. Sözkonusu kaynaklar ktetorun manastırın uymasını istediği yönetimsel ve liturjik kuralları belirlemektedir. Bu kurallar, aynı zamanda manastırın dış dünyayla olan ilişkilerini ve bu ilişkilerin önemli bir parçası olan philanthropia hizmetlerinin sınırlarını da ortaya koymaktadır. Typikonlar dışında çalışmada II. Andronikos döneminin önemli tarihi kaynakları olan Pakhymeres ve Gregoras’ın tarihleri, manastırın adının geçtiği birincil kaynaklardan yararlanılmıştır. II. Andronikos döneminde Konstantinopolis kentinde suriçinde kalan ve faal olan manastırların sayısı 38 olarak belirlenmiştir. Bu yapı topluluklarının bir kısmı II. Andronikos döneminde inşa edilmiş, bir bölümü ise bu dönemde yapı eklemeleri ya da ciddi onarımlardan sonra kullanılmıştır. Bu dönemde manastırların Palaiologos döneminin ekonomik ve politik zorluklarını paylaştıkları ve geleneksel rollerinden sıyrılarak içe kapalı ve sınırlı kaynaklarını kendi varlığını sürdürmek için kullanan kurumlara dönüştükleri görülür. Dönemin Konstantinopolis patriği Athanasios’un bir yandan philanthropiayı desteklerken diğer yandan da imparatorluğun içine düştüğü felaketin sorumlusu olarak, dış dünyayla ilgilenerek asıl görevlerini unutan manastırları suçlaması ilgi çekicidir.  

Anahtar Kelimeler: II. Andronikos, Palaiologos dönemi, Konstantinopolis Manastırları, Philanthropia.