1930’larda fikirde üretkenliğin, uygulamada endüstrileşmenin desteklenmesinin sonucu olarak ulusun refahının arttırılması yolunda tüketim mallarına öncelik verilir. Gündelik yaşam eşyalarıyla refah, hijyen, modernlik gibi konular ilişkilendirilirken, “yerli mal” kullanımı teşvik edilerek üretkenliğin arttırılması hedeflenir. Dışa kapalı ekonomiyle birlikte toplumda tasarruf bilincini uyandırmak ve yerli ürünlerin tüketimini özendirmek amaçlı uygulamalar yapılır. Böylece, 1929’da Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti (MİTC) kurulur. MİTC’nin Türkiye’de ürün tarihi bağlamındaki en belirgin etkinliği ulusal yerli malları sergilerinin düzenlenmesidir. 1851 uluslararası sergisine katılımın ardından yeni bir kavrayışla düzenlenmeye başlanan sergilerin, MİTC’nin aracılığıyla Erken Cumhuriyet Dönemi’nde sürdürülerek başka bir düzleme taşındığı görülür. “Sergicilik” içine girilen ekonomik koşulların aşılmasına hizmet etme önceliğiyle benimsense de aynı zamanda Erken Cumhuriyet’in propaganda araçlarındandır. Cemiyet Ankara’da düzenlediği sergiler dışında, İstanbul’da 1929-1938 yılları arasında, 10 yıl boyunca “Yerli Malları Sergisi”nin düzenlenmesini sağlar. Sergi salonu olarak Galatasaray Lisesi’nin salonu kullanılır. Yerli malları sergileri sergilenecek ürünler, ürünlerin sergileneceği stantlar ve tanıtımın aracısı afişler gibi farklı alanlarda tasarlama ve uygulama zemini hazırlamıştır. Sergilerin amacı tasarruf bilincini yerleştirmek ve yerli mal kullanımını özendirmek için Türkiye’de üretilen ürünlerin geniş kitlelerle aynı çatı altında buluşmasını sağlamaktı. Bununla birlikte sergilerde halkın yerli ürünler hakkındaki olumsuz fikirlerini değiştirmek, yerli mallarla güven kazanmak da hedeflenmiştir. Satış da yapılan bu sergiler tüketim toplumunun yeni bir boyutu olan departman mağazaları görevini de periyodik olarak üstlenmişlerdir. Bu sergiler Erken Cumhuriyet Türkiye’sinde bazı mimar ve sanatçıların stant tasarımları yapmalarına olanak da sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: Erken Cumhuriyet Dönemi, yerli malı, yerli malı sergileri, sergi tasarımı.