Binaların pasif olarak en etkin biçimde soğutulması amaçlandığında; güneş ışınımı engeli olarak tasarlanacak kontrol elemanlarının (GE), tasarım aşamasında rüzgar etkileri bakımından irdelenerek performanslarının optimize edilmesi zorunludur. Yukarıdaki gerekçeye dayanarak yapılacak çalışmanın amacı; özellikle rüzgar konusunda sayısal yöntemler yeterli olamayacağından, GE’lerin basınç ve taşınım katsayıları üzerindeki etkilerinin rüzgar tünelinde deneysel yolla ortaya konmasıdır. GE’lerin cepheye paralel, dikey ve 45 derece açılı konumlandırılışlarıyla ana üç seçenek, kanatlarının 0 – 45 - 90' kanat açılarıyla oluşturulmuş almaşıklar ve referans (BOŞ) durum da dahil olmak üzere toplam 19 adet farklı durum üretilmiştir. Seçenek ve almaşıkların her birinde tünel içi hızı (GH) 2.5 ms^-1, 5.0 ms^-1 ve 8.3 ms^-1’de rüzgar üstü yüzeyde basınç ölçümleri yapılmıştır. Bina yüzeyinde oluşan basınç katsayılarının (Cp) GE seçeneklerine bağlı olarak referans duruma (BOŞ) göre ne kadar farklılık gösterdiği incelendiğinde; % 95 güven aralığında, en dikkate değer fark referans durum ile (GE- CP- YK 0) yatay kanatlardan oluşan gölgeleme elemanının cepheye paralel konumlandırıldığı, 0 derece kanat açısında (t = 4.745, p =.0000 düzeyinde) ortaya çıkmıştır. Yapılan çalışmanın sonuçları pasif soğutma sisteminde rüzgar basıncıyla iç mekanlardaki hava hareketi hızının uygun düzeylerde sağlanıp sağlanamayacağının kestirilebilmesinde kullanılabilecektir. BOŞ durumda orta aksta cephenin tümünde Cp ort = ~ 0.80 düzeyinde elde edilen basınç katsayısı (Cp) değeri birçok ülkenin rüzgar yüklerine ilişkin yönetmeliklerine uyum göstermesine rağmen zemine yakın noktalarda mevcut benzer çalışmalardan ~ %10 daha büyük miktarlar ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler: Gölgeleme elemanları, basınç katsayısı dağılımı, doğal havalandırma, pasif soğutma.