İTÜDERGİSİ/a, Cilt 7, Sayı 1 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

Haliç Kültür Vadisi Projesi kapsamında getirilen önerilerin Galata bölgesi üzerindeki olası etkilerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi

Ayşe Sema KUBAT, Özlem ÖZER

Özet


Bu çalışma; “Kültür Vadisi” olarak tanımlanmış olan Haliç ve çevresinin temizlenerek, tarihi ve doğal değerleri ile birlikte yeniden kültürel ve sosyal yaşama kazandırılması için önerilen yeni projelerin Galata bölgesi üzerine etkileri; yaya ve mekân arasındaki ilişkiyi yürünebilirlik endekslerine dayanarak inceleyen bir araştırmanın bulgularından yola çıkarak araştırılmaktadır. Böylece, oldukça merkezi bir konuma sahip olmasına rağmen şehrin diğer kısımlarından kopuk kalmış olan Galata ve yakın çevresinin yaya hareketlilik dokuları incelenerek, sözü edilmiş olan bu yeni kentsel tasarım proje önerilerinden Galataport ve Perşembe Pazarı projelerinin, Galata’nın yaya hareketlilik dokuları üzerine olası yansımaları değerlendirilmiştir. Galata’da yaya hareketlilik dokularının gözlemlenmesi ve tespitini gerektiren uygulamalar çalışma kapsamında geliştirilmiştir. Yürünebilirlik oranları ile ilgili karşılaştırmalar yapılabilmesi ve hareketlilik dokusunu etkileyen çevresel faktörlerin tespit edilmesi amacıyla belirlenen değişkenler; güvenlik, görsel kalite, çekicilik ve konfor, arazi kullanımı, eğim ve erişilebilirlik olarak beş ana başlık altında ele alınmıştır. Erişilebilirlik değerinin belirlenmesinde İngiltere University  College London bünyesindeki Space Syntax Laboratuarı tarafından geliştirilen bir şehirsel tasarım modeli olan Space Syntax (Mekânsal Dizin) yönteminden yararlanılmıştır. Gözlemlenen yaya hareketlilik dokusu bağımlı değişken olarak ele alınarak, belirlenen beş bağımsız değişkenle çoklu regresyon yapılmıştır. Çoklu regresyon modelinin sonuçları, Galata’da yaya hareketlilik oranlarını etkileyen faktörleri %60 oranında açıklamaktadır. Modele göre, yaya hareketlerinde; “güvenlik”, ”erişilebilirlik” ve ”arazi kullanımları” değişkenleri belirleyici etkenlerdir. Çalışma, ileriki aşamalarda, uygulama modeli sonucunda yaya hareketlerini etkilediği tespit edilen değişkenlerin, hareketlilik dokularını ne oranda ve hangi şekilde etkilediğinin araştırılması için alt başlıklarda incelenmesinin önemini ortaya koymaktadır.

 

Anahtar Kelimeler: Yaya hareketleri, kentsel tasarım, Space Syntax (Mekânsal Dizin), yürünebilirlik.


Tam Metin: PDF