İTÜDERGİSİ/a, Cilt 7, Sayı 2 (2008)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

İstanbul'da yaşam kalitesinin ölçülmesi

Handan DÜLGER TÜRKOĞLU, Fulin BÖLEN, Perver Korça BARAN, Robert W. MARANS

Özet


Günümüzde yaşam kalitesinin ölçülmesi konusunda araştırmacılar temelde iki konu ile karsı karşıya kalmaktadırlar. Birincisi yaşam kalitesinin anlamı ve ölçülmesi, ikincisi yaşam kalitesindeki değişikliği değerlendirmede kullanılacak ölçütler ya da göstergelerin belirlenmesidir. Bu çalışmanın amacı İstanbul halkının yaşam kalitesinin değişik boyutlarını nasıl değerlendirdiklerini irdelemek ve İstanbul’da yaşam kalitesini değerlendirmek için kullanılacak göstergeleri saptamaktır. Yirmi birinci yüzyılın başlangıcında İstanbul'da Şehirsel Yaşam Kalitesi'nin değerlendirilmesi hem İstanbul şehri hem de tüm bölge açısından önem taşımaktadır. Son 50 yıl içinde hızlı bir gelişme gösteren İstanbul’da nüfus artışı ile paralel olarak yeni konut alanları açılmış, yeşil alan kaybı oluşmuş, ulaşım sistemi genişlemiş ve yanı sıra kentsel yaşam standardında yükselme için çalışmalar başlamıştır. Öte yandan kent yaşamında konut, ulaşım, kamu hizmetleri, iş olanakları ve çevre kalitesinde görülen eşitsizlikler İstanbul’da yaşayanların yaşam kalitesini etkilemektedir. Şehir yönetimi açısından, halkın değişik kesimlerinin çevresel koşulları ne şekilde algıladığı önemli bir konudur. Kamu hizmetlerinin etkin kullanımı, seçilecek ulaşım modeli, bölgesel tesislerin kullanımı ve güvenlikten kentsel yayılmaya kadar yaşam kalitesini ilgilendiren konular hakkında halkın davranışı konusunda araştırmalara gereksinim vardır. Bu çalışma temelde bu konulara yönelik soruları yanıtlamaya yöneliktir. Özet olarak çalışma yeni yüzyıl başlangıcında İstanbul’da yaşam kalitesinin portresinin oluşturulmasına yöneliktir. İstanbul’da yaşam kalitesinin ölçülmesi çalışması İstanbul Metropoliten Planlama Bürosu (IMP) de gerçekleştirilen planlama çalışmalarının analitik etütleri kapsamında ve kısmi olarak ITU araştırma fonu desteğinde gerçekleştirilen çalışmada İstanbul’da rasgele örneklem çerçevesinde seçilen 423 noktada 1635 hanehalkı ile gerçekleştirilen anket çalışmasının bulguları konut, ulaşım, konut çevresi, komşuluk, katılım ve güvenlik, istihdam, alışveriş, rekreasyon ve boş vakitlerin değerlendirilmesi, sağlık, eğitim ve kentsel konular başlıkları altında değerlendirilmektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Yaşam kalitesi, İstanbul, şehir planlama.


Tam Metin: PDF