Bu makalede, süt endüstrisi atıksularının laboratuvar, pilot ve tam ölçekli havasız arıtımı konusunda son yıllarda yapılan araştırmaların bir özeti sunulmaktadır. Makalede süt endüstrisi atıksularının tek ve iki kademeli havasız arıtımı irdelenerek; aerobik ve anaerobik proseslerin birlikte kullanımı detaylı olarak incelenmiş ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gereken alanlar belirtilmiştir. Süt endüstrisi atıksularının arıtımında, fiziksel-kimyasal ve aerobik metotlara göre daha önemli avantajlara sahip olmaları nedeni ile konvansiyonel (tek kademeli) ve iki kademeli havasız (anaerobik) arıtma prosesleri kullanılmaktadır. Bu prosesler içinde, özellikle yukarı akışlı çamur yatağı havasız reaktörlerden sıkça faydalanılmaktadır, çünkü bu reaktörler kısa zaman içinde yüksek miktarda atıksu arıtabilme kapasitesine sahiptirler. Süt endüstrisi atıksularında mevcut, yüksek miktarda lipid ve askıda katı madde miktarı özellikle tek kademeli havasız arıtma sistemlerinin performanslarını olumsuz biçimde etkilemektedir. Bu yüzden, iki kademeli havasız arıtma prosesleri süt endüstrisi atıksularının arıtımında önemli bir alternatif olarak değerlendirilebilir. Süt endüstrisi atıksularının iki kademeli havasız arıtımı, özellikle asit kademesinin mikrobiyolojisi ve de metan fazının performansı açısından daha detaylı incelenmelidir. Ayrıca havasız arıtma prosesleri metan ve hidrojen gibi yenilenebilir enerji kaynakları üretimi çok önemli potansiyele sahip olduklarından, yüksek organik yüke sahip süt endüstrisi atık sularından biyogaz üretimi de üzerinde durulması gereken bir konudur. İlgili yönetmelikler çerçevesinde belirlenen atıksu deşarj limitlerine ulaşmak için süt endüstrisi atıksularının arıtımında aerobik prosesler de anaerobik prosesler ile beraber sıkça kullanılmaktadır. Özellikle azot ve fosfor giderimi açısından bu proseslerin performansları çok önem taşımaktadır ve bu konuda güncel çeşitli çalışmalar mevcuttur.