İstanbul'da Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi Yapıları'nın kent bütünü içindeki yerinin değerlendirilmesi
Özet
Türk mimarlık tarihi yazımında 1908-1930 yılları arasına tarihlendirilen Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi yapıları, Batılılaşma döneminden başlayarak Tanzimat’ın ilanı ile devam eden modernleşme programı çerçevesinde biçimlenişini sürdüren İstanbul’da 20. yüzyılın başında görülmeye başlar. Plan şemalarında batının klasik disiplinini özenle uygulayan bu mimarlar yeni bir plan aramak yerine cephe düzenlemesine ve bezeme programına daha çok önem vermişlerdir. Postahane, iş hanları, iskeleler, yönetim yapıları, depolar, apartmanlar, okullar, anıtlar bu dönemin yapı envanterinde yer alırlar. Genellikle küçük Ulusal’cı kent odakları yaratan bu yapılar kent-mimarlık organizasyonunun henüz yerleşmediği bir dönemde küçük şehircilik denemeleri gibidir. Bu denemelerin henüz ciddi organizasyonlar olmadığı yapıların bu dönem mimarlığında hâlâ tek ürün olarak değerlendirilmesi, gösterişli ve masraflı yapılar olmasıyla açıklanabilir. Yine de zaman içinde gelişen bir çabadan söz edilebilir.
Anahtar Kelimeler: Ulusal Mimarlık, Batılılaşma, Tanzimat.
Tam Metin: PDF