Müzayedelerin sanat piyasalarındaki rolü ve Türkiye'deki yansımaları
Özet
Bu makale, Türkiye’de sanat müzayedelerinin kurumsal altyapısının oluşturulmasında önceliklerin belirlenmesi için gerçekleştirilen, sanat piyasasının oluşumu ve müzayedelerin piyasadaki rolü üzerine, sanat ve ekonomi alanlarında disiplinler arası bir araştırmanın bir ürünüdür. Sanat müzayedeleri üzerine tarihi araştırma yapmanın ötesinde, güncel çalışmalar gerçekleştirmek, dünyanın her yerinde ve her dönem güç bir iş olmuştur. Araştırma içerisinde Türkiye'de sanat piyasalarının tarihsel gelişimini izlerken, bir satış şekli olarak müzayedelerin katılımı incelenmiş, müzayede tipleri ve stratejilerine yer verilmiş, geniş kapsamlı özgün bir süreç tablosu üzerinden geçmişten günümüze dek müzayede izleği ile ilgili karşılaştırmalar yapılmıştır. Gelişmiş ülkelerdeki müzayedelerin hukuksal altyapısı ve kurumsallaşmasına ilişkin vaka örneklerinin incelenmesinin yanında Osmanlı Arşivi'nde gerçekleştirilen katalog taraması sonucu karşılaşılan, 2500 adedi aşkın kayıtlı arşiv belgesi arasından seçilen örneklerle, geçmişe ışık tutulmuştur. Örnek vaka incelemelerinden ve güncel araştırmalardan elde edilen bilgilerle, sanat müzayedelerinin yönetsel ve örgütsel yapılanması ve pazar dinamiklerine ilişkin zengin bir ilişkili literatür incelemesi yapılmış ve oluşturulan ikinci bir özgün tablo üzerinden okuyucuya müzayede olgusu ile ilgili bazı kavramlar hakkında bilgiler verilmiştir. Sanat müzayedelerinin bir sanat eserinin fiyatını belirlemedeki rolünün büyüklüğü nedeni ile sanat piyasalarının kalbini oluşturduğu yaygın bir kanıdır. Bu nedenle sanat eseri üretimi ve talebini belirleme yönünde müzayedeciliğin ne kadar payı olduğu bilinmelidir. Ciddi piyasa araştırmaları sanatçıların ve sanatseverlerin yararına olduğu kadar, piyasaları olumsuz etkilerden korumak Türkiye'de sanatın geleceği açısından önlemler almak için de yarar sağlar.
Anahtar Kelimeler: Müzayede, sanat piyasaları, sanatsal üretim, sanat yatırımı, sanat çevreleri.
Tam Metin: PDF