Kentler yaşayan varlıklar olup doğar, zaman içerisinde gelişip büyür ve değişirler. Kentler bu süreç içerisinde sahip oldukları varlık, kültür ve karakterlerin bir kısmını korur, bir kısmını değiştirir ve bir kısmını da kaybederler. Erzurum kenti, kuruluşu çok eski tarihlere dayanan bir kent olup, doğal süreçlerin bir gereği olarak büyük bir değişim yaşamıştır. Üzerinde kurulan pek çok uygarlıktan etkilenen, izler ve miraslar barındıran kent, sonunda modernleşen ve kompleksleşen kent anlayışına yenilmiştir. Bu değişimin en büyük ve en çarpıcı örnekleri ise tarihsel nitelikli anıtlar, geleneksel konutlar ve mahallelerde görülmektedir. Tarihi kent çekirdeğinin geleneksel mahalle anlayışı, sokak yapısı, taş evleri ve kentsel donatılarından oluşan yapısının tahrip eden değişimler kültürel ve sosyal yapıyı da tahrip etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Erzurum kenti’nde zaman içerisinde yok olmuş, değişime uğramış ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan kültürel mirasın değişimini gözler önüne sermek, bir yıl gibi kısa bir süreç içerisinde yıkımın ne kadar büyük boyutlara ulaştığını vurgulamaktır.Çalışmada Erzurum kenti I. ve III.  derecede arkeolojik ve kentsel sit sınırları içerisinde ki geleneksel doku değişimleri ortaya konulmak amacı ile 1986 yılı imar planı altlık olarak alınmış ve 2006 ile 2007 yıllarında alan gezilerek ortaya çıkan 1 yıllık değişimler haritalanmıştır. Sonuç olarak tescilli evlerde herhangi bir yıkımın görülmediği ancak, tescilli olmayan geleneksel evlerin %12’sinin yok olduğu görülmüştür. Mahalle ölçeğinde değerlendirme yapıldığında ise tarihi kent dokusunun yok olarak geleneksel mahalle anlayışının yeni imarlaşmalar ile düzeltilemez hale geldiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Tarihi kent, değişim, kent dokusu.