İTÜDERGİSİ/a, Cilt 8, Sayı 2 (2009)

Yazı Büyüklüğü:  Küçük  Orta  Büyük

1950-60 arası Türkiye Mimarlığı'nda özgünlük arayışları

İlker Fatih ÖZORHON, Türkan ULUSU URAZ

Özet


Bu çalışma problem alanını mimarlığın en temel tartışma boyutlarından biri olan “özgünlük” kavramına dayandırmakta ve Türkiye'deki mimarlık üretiminin, Modern Mimarlık ile ilişkisinde son derece kritik bir dönem olan 1950-60 arası ürünlerindeki özgünlük arayışları ve özgünlüğe ulaşma biçimlerini, seçilen örnekler üzerinden tartışmaktadır. Çalışmada izlenen yöntem ise; literatür araştırmasına bağlı teorik bağlamın ortaya konması, incelenen döneme özgü farklılıkların belirlenmesi ve bunların, dönem mimarlarıyla yapılan görüşmelerle mimarlık alanındaki izlerinin bulunmaya çalışılmasıdır. Çalışmada özgünlük, mekan kurgusu, form, malzeme-teknoloji ve yere özgülük bağlamlarında incelenmiş ve tasarımcının biçimi düşünme yaklaşımlarından yararlanarak, yenilikçi (innovative) ve yaratıcı (creative) olmak üzere farklı düzeylerde ele alınmıştır. Bu bakış açısıyla da 1950-60 arasına ait mimari ürünler değerlendirilmiştir ve bu ürünler üstünden özgünlük kavramı anlaşılmaya çalışılmıştır. Modern Mimarlık 1950-60 arası Türkiye Mimarlığı’nda 1930’ların ardından ikinci kez gündeme gelmiş ve ülke mimarlığının bundan sonraki gelişiminde önemli rol oynamıştır. Bu dönem içindeki bazı ürünlerin gerek biçim gerek içerik olarak birtakım özgünlükler barındırdıkları görülmektedir. Üretken bir yorum sürecinin ürünü olan bu ürünler hazır kalıpların ötesine geçme çabalarıyla üzerinde durulmaya değer mimarlık örnekleri olarak karşımıza çıkmaktadırlar.

 

Anahtar Kelimeler: Özgünlük kavramı, Modern Mimarlık, 1950-60 arası mimarlığı.


Tam Metin: PDF