Geleneksel malzemeler ve onlardan üretilmiş mimari elemanlar, gerek özgün yapıları, gerekse bozulma süreçleri karşısında geçirdiği değişimler nedeniyle kendilerine özgü problemlere sahip olan ve korunması gereken tarihi belgelerdir. Koruma biliminde, mevcut özgün malzemeler hakkında yapılan değerlendirme sonucu elde edilen bilgiler, özgününe uygun onarım malzemelerinin hazırlanabilmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Ancak genel karakterizasyonu yapılan bu malzemeler için onarımlarda kullanılmak üzere yeni üretimler yapılması ve yeni üretilen bu malzemelerin orijinal malzemeler ile uygunluğunun koruma biliminin ölçütlerine göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında Kayseri’de Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemleri’nde inşa edilmiş 15 adet tarihi yapı belirlenerek bu yapılardan duvar örgü harcı ve iç mekân sıva harcı örnekleri alınmıştır. Örneklerin malzeme içerikleri ve oranlarının belirlenebilmesi amacıyla fiziksel, kimyasal, mekanik ve petrografik analizler gerçekleştirilerek benzer özelliklere sahip örnekler gruplandırılmıştır. Bu değerlendirmelere dayanarak, yapıların restorasyonunda kullanılabilecek onarım harcı önerileri geliştirilmiştir. Öncelikle mevcut hammadde kaynakları araştırılmış, özgününe en yakın malzemelerle laboratuar ortamında onarım harçları üretilmiştir. Üretilen 3 çeşit duvar örgü harcı ve 2 çeşit sıva harcının 6 aylık süreç içerisindeki fiziksel ve mekanik özellikleri saptanarak özgün örnekler ile uyumu karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Harç, sıva, konservasyon, onarım harçları, restorasyon, Kayseri, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı.